Son dönemde Elon Musk’ın girişimlerinden biri olan NeuraLink ile popülerleşen beyin bilgisayar bağlantısı konusunda tüm büyük firmalar rekabet içindeler. Özellikle Google, Facebook ve Apple gibi dev teknoloji şirketlerinin bu alanla ilgilenmesi büyük fonların da iştahını kabarttı.
Facebook tarafından fonlanan edilen bir çalışmada sinir bilimciler, beyin konuşma sinyallerini yazılı metinlere dönüştürebilecek bir yazılım geliştiriyorlar. Bu çalışma sayesinde felçli hastaların beyin bilgisayar bağlantısı sayesinde çok daha kolay iletişim kurabilmeleri amaçlanıyor.
Bu tür teknolojilerin geliştirilmesi aşamasında benzer konularla ilgili hastaların alternatif tedavilerle ilgili rızası önemli rol oynuyor. İlgili çalışmada da beyin cerrahisi geçirecek üç epilepsi (sara) hastası sayesinde hayata geçirilebildi.
Araştırma San Francisco’daki Kaliforniya Ünversitesi’ndeki doktor tarafından gerçekleştirildi.
Nature dergisinde de yayımlanan çalışmanın baş araştırmacısı Edward Chang, “Bugüne dek, beyin bilgisayar bağlantısı üzerinden insanların bilgisayar kullanarak görüşmesinin hızlı bir şekilde gerçekleştirerek insanların haberleşmesini sağlayan bir konuşma protezi sistemi yoktu” dedi.
Operasyonları gerçekleşmeden önce üç epilepsi hastasının beynine -epilepsi nöbetlerinin kökenlerini belirleyebilmek için- küçük bir elektrot (sinyal alıcı alet) yerleştirildi. Operasyonlar sırasında ise hastalara çeşitli sorular soruldu ve hastaların beyin aktiviteleri kaydedildi.
Sistem şu anda dudakları, dili, çeneyi ve gırtlağı hareket ettirmek için beyinden gelen sinyalleri analiz ederek konuşmayı aksiyonunu tespit etmeye çalışmaktadır. Ancak araştırmacılar bu tekniğin ancak sağlıklı bireylerde uygulanabileceğini, nörodejeneratif hastalığı ya da yaralanmaya bağlı hasarları olan hastalarda bu işlemin yeterli olmayabileceğini ve daha sofistifike yöntemler gerektiğini belirttiler.
Çalışmanın en önemli bileşeni olan yazılım ise yalnızca beyin sinyallerinden yararlanarak hastaların hangi soruyu duyduğunu ve ne yanıt verdiğini oldukça yüksek bir doğruluk oranıyla tanımlayabildi. Neredeyse gerçek zamanlı olarak, yalnızca beyin sinyalleri kullanılarak hastaların hangi soruyu duyduğunu ve ne yanıt verdiğini sırasıyla %76 ve %61 doğruluk payı ile tanımlayabildi. Ancak sistem henüz bu çalışmayı çok kısıtlı bir kelime hazinesi kullanarak yapabiliyor. Gelecekte ise hem kelime hazinesinin büyütülmesi hem de doğruluk payının yukarı çekilmesi konusunda çalışmalara devam edileceği de açıklandı.
Beyin Bilgisayar Bağlantıları Hakkında Uzman Yorumu
Bu çalışma, belirli kelimeleri söyleme niyetinin beyin aktivitesinden nasıl çıkarılabileceğini göstererek bilim insanlarına da yeni bir kapı açmış oldu.
Bu tür çalışmaların özellikle sosyal medya şirketlerinden gelmesi şaşırtıcı değil. Bu firmaların kullanıcılardan daha fazla bilgi toplaya çalıştıkları biliniyor. Bu sebeple kullanıcıların sosyal medyaya daha fazla entegre olması için fiziksel engellerin azaltılması yönünde bu çalışmalar yapılıyor. Firmalar bu teknolojiler sayesinde kullanıcıların daha fazla içerik paylaşımı yapacağını, dolayısıyla kullanıcısı tanıyabilmesi için de elinde daha fazla veri olacağı öngörülüyor.